#BeeldindeKijker - Februari 2024
Bedevaartskerk Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt Ontvangen
Drie Koningen of los Reyes Magos (de Oriente) In Spanje, mijn land van afkomst, zijn de Drie Koningen – of Wijzen - zeer belangrijke personages, zeker voor de kinderen. In Vlaanderen lijkt me dit vandaag de dag niet zo te zijn, maar misschien was het vroeger anders. Na de digitalisering van de plannen van de KCML vonden de archivarissen van het Agentschap Onroerend Erfgoed dit ontwerp voor de glasramen van de Bedevaartskerk Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt Ontvangen in Dadizele, met de afbeelding van de Drie Wijzen op het 3de glasraam (gelukkig kon het eigenlijke glasraam ontsnappen aan twee wereldoorlogen en zit het er nog). Ik ben nog nooit in Dadizele geweest, maar in de bibliotheek van het Agentschap Onroerend Erfgoed vond ik een boek over die glasramen. Ook ben ik geen expert op het vlak van de Drie Koningen, in tegenstelling tot professor Franco Cardini, auteur van het boek I Re Maggi: Storia e leggende. Ik kan enkel spreken over mijn ervaring met het Driekoningenfeest in mijn kindertijd in Spanje. De viering en de sfeer van dat feest daar hebben eigenlijk meer te maken met dat van Sinterklaas in België, een feest waarop kinderen op een mysterieuze wijze cadeaus krijgen. Maar de Sint is in Spanje volstrekt onbekend en niemand daar weet dat Belgen en Nederlanders denken dat hij van Spanje komt. Toen ik klein was, schreven de kinderen in Spanje een brief aan de Drie Koningen om hun gewenste cadeaus te vragen. Op 5 januari was er in vele dorpen en steden een grote stoet (‘La Cabalgata’) met kamelen, praalwagens en snoep. Thuis, waar een grote Kerststal met bijhorend landschap stond (el ‘belén’), verplaatste ik dag na dag de figuren van de Drie Koningen tot ze op 6 januari (een feestdag in Spanje) aankwamen aan de stal. In de nacht van 5 op 6 januari voelden we een zekere spanning en ook vrees voor de Drie Koningen…. Deze exotische en mysterieuze ‘magiërs’, ‘astrologen’, of ‘toekomstvoorspellers’ wisten aan elk kind hun gewenste cadeaus te brengen. Stoute kinderen kregen steenkool (althans in de tijd van mijn oma, in mijn tijd was dat al ‘suikersteenkool’). Er zijn nog andere gelijkenissen tussen Spaanse en Vlaamse tradities: op 6 januari aten we een soort Driekoningentaart (‘Roscón de Reyes’), waarin een figuurtje/beeldje verborgen zat. Wie dat kreeg, moest de volgende keer op de taart trakteren. En hoewel het volgende niet gelinkt is aan het Driekoningenfeest, gingen de kinderen in Spanje vroeger rond Kerst van deur tot deur kerstliedjes zingen en kregen daarvoor kleingeld of zoetigheden (‘el aguinaldo’). Later, toen de kinderen al wisten dat ‘de koningen de ouders waren’, was dat een grote ontgoocheling, een echte grens tussen het kind zijn en het volwassen zijn, het verlies van ‘de magie’, het wonderbaarlijke. We hebben toch dat geluk gehad, terwijl veel kinderen in de wereld (in oorlog, in armoede) nooit kunnen ontsnappen aan hun harde realiteit. Noemí Guijarro De Julián #BeeldindeKijker - februari 2024 --- Opschrift: Dadizeele. Zijbeukvensters Omschrijving plan: ontwerp glasraam zijbeuken Datum KCML: 30/11/1912 Archiefnummer: W1257_02
Meer informatie over de afbeelding
