#BeeldindeKijker - Juli 2022
17de eeuwse lindendreef bij de Abdij van Tongerlo
De lindendreef van de abdij van Tongerlo is de oudste lindendreef van de Lage Landen. De dreef werd aangeplant in 1676 of 1677. Dat blijkt uit het Plantationum Liber, een handschrift dat op het abdijarchief berust. Dit handschrift geeft een chronologisch overzicht van de bossen en dreven die de abdij tussen 1676 en 1739 liet aanplanten. De eerste aanplanting die in het boek geregistreerd staat, is de toegangsdreef van de abdij: “In den jaere 1676 ofte 1677 is de lindedreve voor de poorte der abdije geplant”. De lindendreef werd aangeplant in opdracht van de toenmalige abt van Tongerlo, Jacobus Hroznata Crils (1625-1695). Van deze abt is bekend dat hij een passie voor dreven had. De witheren van Tongerlo zeiden later over hem: “Quidquid plantabat, drevia semper erat: ’t Waren al dreven, dat hij plantte”. De lindendreef telt tegenwoordig 32 linden, waarvan er 20 tot de oorspronkelijke, 17de-eeuwse beplanting behoren. De overige bomen zijn ingeboet (vervangen) in de 19de of 20ste eeuw. De huidige stamomtrekken bedragen tussen de 3 en 5,61 m. De meeste bomen zijn nog in heel goede conditie, maar zoals vaak bij veteraanbomen van deze leeftijd, zijn de stammen en takken hol geworden door houtrot. Afgezien van een vijftal zomerlinden die in de 19de en 20ste eeuw werden ingeboet, is de dreef over haar hele lengte beplant met Hollandse linden (Tilia x europaea). De Hollandse linde is een kruising van de zomerlinde (Tilia platyphyllos) en de winterlinde (Tilia cordata). In de 17de eeuw werd de Hollandse linde veel gebruikt voor ornamentele beplantingen in barokke tuinen en parken, zoals toegangsdreven en berceaus (loofgangen). In die tijd exporteerden boomkwekers uit de Nederlanden de Hollandse linde naar Engeland, Duitsland en Scandinavië. Uit genetisch onderzoek van Hollandse linden in Zweden en Engeland is gebleken dat ze afkomstig waren uit de Nederlanden. In 2015 heeft het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) een genetisch onderzoek naar de lindendreef van Tongerlo uitgevoerd in opdracht van het agentschap Onroerend Erfgoed. Hieruit bleek dat alle oorspronkelijke bomen van de dreef tot eenzelfde klonale groep van de Hollandse linde (Tilia x europaea) behoren. De Hollandse linden die in de 19de en 20ste eeuw in de dreef werden ingeboet, bleken tot andere klonale groepen te behoren. De oude linden van de lindendreef zijn genetisch identiek met de 17de-eeuwse etagelinde op de markt van Westerlo. Ook in Nederland (Noord-Brabant) komen enkele 17de- en 18de-eeuwse linden voor die tot dezelfde klonale groep behoren, zoals de linden van Tilburg, Sambeek, Nemelaer (Haaren) en Oud-Bussum. De oorspronkelijke bomen van de lindendreef en de 19de-eeuwse inboetingen verschillen beide van het recent handelsplantsoen van de Hollandse linde. Dit is erg beperkt in genetische variëteit en bestaat hoofdzakelijk uit één kloon, namelijk ‘Pallida’ (syn. ‘Koningslinde’). Thomas Van Driessche #BeeldindeKijker - juli 2022
Meer informatie over de afbeelding
